Βάση εισαγωγής επί του μέσου όρου των επιδόσεων
Σημαντικότερη, ίσως, αλλαγή και με σημαντικές επιπτώσεις στον αριθμό εισακτέων είναι η θέσπιση Ελάχιστης Βάσης Εισαγωγής (ΕΒΕ).
Ως βάση εισαγωγής δεν θεσπίζεται ένας βαθμός – κατώτατο όριο (π.χ βάση του 10). Αντιθέτως, η βάση εισαγωγής θα ορίζεται από τον μέσο όρο των επιδόσεων των υποψηφίων ανά επιστημονικό πεδίο. Κάθε ΑΕΙ θα επιλέγει ένα ποσοστό (από το 80% έως το 120%) επί του συγκεκριμένου βαθμού που θα ορίζεται ως ΕΒΕ.
Παράδειγμα:
Αν είναι η ΕΒΕ είναι για ένα πεδίο 12 (μέσος όρος των βαθμών όλων των εξετασθέντων τουν πεδίου) και το Τμήμα επιλέξει να βάλει 90% τότε η βάση για το συγκεκριμένο Τμήμα διαμορφώνεται σε 10,8. Αν η ΕΒΕ είναι 11/20 τότε με το 90% κατεβαίνει στο 9,9 για το ίδιο Τμήμα. Επίσης κάθε τμήμα θα μπορεί (αλλά από το επόμενο έτος, δηλαδή από τις εξετάσεις του 2022) να ορίζει και συντελεστές βαρύτητας σε πανελλαδικά εξεταζόμενα μαθήματα.
Στα ημερήσια και εσπερινά ΕΠΑΛ η ΕΒΕ διαμορφώνεται ενιαία από τον μέσο όρο των μέσων όρων των βαθμολογικών επιδόσεων όλων των υποψηφίων ανά ειδικότητα στα δύο μαθήματα γενικής παιδείας και στα δύο μαθήματα ειδικότητας, ο οποίος πολλαπλασιάζεται με συντελεστή, που αποφασίζεται από τα ιδρύματα εισαγωγής.
Και πρόσθετο «φίλτρο» από το 2022
Αξίζει να σημειωθεί πως, επιπρόσθετα, από το 2022 τα τμήματα θα έχουν δικαίωμα να ορίζουν συντελεστές βαρύτητας και ανά μάθημα, δηλαδή λχ το Μαθηματικό τμήμα να “επιδοτεί” τα Μαθηματικά, εκτός από τη βάση που θα ορίζει, βάζοντας υψηλό συντελεστή ειδικά σε αυτό το μάθημα των πανελλαδικών.
Υπενθυμίζεται ότι σήμερα, σε κάθε επιστημονικό πεδίο υπάρχουν δύο συγκεκριμένα μαθήματα αυξημένης βαρύτητας, οι συντελεστές βαρύτητας των οποίων καθορίζονται από το Υπουργείο Παιδείας με οριζόντιο τρόπο για όλες τις Σχολές / Τμήματα στο συγκεκριμένο επιστημονικό πεδίο.
Στο νομοσχέδιο προβλέπεται ότι από του χρόνου η κάθε Πανεπιστημιακή Σχολή / Τμήμα θα μπορεί να ορίζει το ποσοστό (συντελεστή βαρύτητας) με το οποίο κάθε πανελλαδικώς εξεταζόμενο μάθημα θα συμβάλλει στη διαμόρφωση των μορίων του υποψηφίου,
Παράδειγμα: το Φυσικό θα μπορεί να ορίζει α) ότι η Φυσική είναι το μάθημα με τη μεγαλύτερη βαρύτητα, και β) τον συντελεστή της βαρύτητας αυτής, ο οποίος θα επιδρά στη διαμόρφωση των μορίων των υποψηφίων του.
Μηχανογραφικά «σε δύο δόσεις»
Για τελευταία φορά φέτος οι υποψήφιοι θα συμπληρώσουν το μηχανογραφικό σε μια φάση, όπως ίσχυε μέχρι σήμερα. Επίσης, από το καλοκαίρι του 2021 οι υποψήφιοι θα μπορούν να συμπληρώσουν ένα δεύτερο προαιρετικό μηχανογραφικό από το οποίο θα μπορούν να επιλέξουν να εισαχθούν σε δημόσια ΙΕΚ.
Δηλαδή, χωρίς να αλλάξει η σημερινή διαδικασία επιλογής, δίνεται δυνατότητα συμπλήρωσης, πέρα από το μηχανογραφικό για τα ΑΕΙ, βάσει πανελληνίων, και παράλληλο μηχανογραφικό για εισαγωγή σε δημόσια ΙΕΚ βάσει απολυτηρίου.
Ωστόσο, από το καλοκαίρι του 2022, οι υποψήφιοι θα συμπληρώνουν το μηχανογραφικό σε δύο φάσεις. Στην Α΄ φάση, οι υποψήφιοι θα καλούνται να συμπληρώσουν ένα μηχανογραφικό με περιορισμένο αριθμό επιλογών, το οποίο υπολογίζεται σε περίπου 10% των Τμημάτων πεδίου για τα ΓΕΛ και 20% για τα ΕΠΑΛ.
Δηλαδή περίπου 15 έως 18 πρώτες επιλογές, ανάλογα με το είδος του Λυκείου.
Θα ακολουθεί η δεύτερη φάση χωρίς περιορισμό επιλογών, αλλά τα μηχανογραφικά αυτά θα συμπληρώνονται ΜΟΝΟ από όσους υποψηφίους δεν εισήχθησαν στην Α’ Φάση και θα περιέχουν ΜΟΝΟ τις θέσεις που απομένουν κενές και τα Τμήματα που δεν έχουν συμπληρώσει όλες τις θέσεις τους.
Τα αποτελέσματα του Α΄ Μηχανογραφικού θα γίνονται γνωστά γύρω στις 15 Αυγούστου και θα ακολουθεί η δεύτερη φάση κατά την οποία οι υποψήφιοι θα κληθούν να δηλώσουν τις κενές θέσεις που έχουν προκύψει στο Β’ Μηχανογραφικό και το οποίο θα συμπληρώνεται εντός δέκα ημερών. Τα αποτελέσματα του Β’ Μηχανογραφικού θα ανακοινώνονται στο τέλος Αυγούστου. 
Μείωση εισακτέων και τμημάτων
Σύμφωνα με τον εκπαιδευτικό αναλυτή Χρήστο Κάτσικα, οι προωθούμενες αλλαγές θα οδηγήσουν, νομοτελειακά, σε μείωση των εισακτέων και των τμημάτων ΑΕΙ.
«Σε κάθε περίπτωση, είναι δεδομένο ότι όποια μορφή κι αν λάβει η νέα βάση εισαγωγής, είτε, δηλαδή, κάθε τμήμα αποφασίσει να θέτει “πήχη” για την εισαγωγή σε αυτό μέσω απαίτησης για αυξημένη βαθμολογία σε κάποιο από τα μαθήματα των πανελλαδικών, που είναι κομβικό για το συγκεκριμένο Τμήμα, είτε η βάση θα αφορά ομοειδή τμήματα, είτε πανεπιστήμια, το αποτέλεσμα θα είναι η μεγάλη μείωση των εισακτέων, από το ερχόμενο κιόλας έτος – εφόσον εφαρμοστεί», σημειώνει σχετικά.
«Σύμφωνα επίσης με πληροφορίες, στο μηχανογραφικό δελτίο που θα συμπληρώσουν το καλοκαίρι του 2021 οι φετινοί υποψήφιοι των Πανελλαδικών Εξετάσεων θα περιλαμβάνονται λιγότερα τμήματα καθώς κάποια από αυτά που δημιουργήθηκαν την περίοδο 2016-2019 θα πάψουν να δέχονται υποψηφίους. Ο ακριβής αριθμός τους δεν έχει ακόμη υπολογιστεί. Αυτό που έχει γίνει γνωστό μέχρι στιγμής είναι ότι θα είναι κάτω από το 10% του συνόλου τους», προσθέτει.
Τι ισχύει για τους παλαιούς υποψηφίους
Οι κάτοχοι απολυτηρίου οποιουδήποτε τύπου λυκείου ή ισότιμου απολυτηρίου άλλου σχολείου δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης που παρέχει πρόσβαση στην τριτοβάθμια εκπαίδευση μπορούν:
α) είτε, εφόσον έχουν συμμετάσχει στις πανελλαδικές εξετάσεις των ημερήσιων ΓΕ.Λ. ή ημερήσιων ΕΠΑ.Λ., να μετέχουν για την εισαγωγή τους σε ποσοστό δέκα τοις εκατό (10%) των θέσεων εισακτέων κάθε τμήματος, σχολής ή εισαγωγικής κατεύθυνσης, χωρίς νέα εξέταση, με την υποβολή μηχανογραφικού δελτίου, με βάση την Ε.Β.Ε. ή τις Ε.Β.Ε. του ειδικού μαθήματος ή των ειδικών μαθημάτων ή πρακτικών δοκιμασιών, αν συντρέχει τέτοια περίπτωση, και την Ε.Β.Ε. ανά σχολή, τμήμα ή εισαγωγική κατεύθυνση που διαμορφώθηκαν κατά το σχολικό έτος συμμετοχής στις πανελλήνιες εξετάσεις, καθώς και την οικεία συνολική βαθμολογία τους για πρόσβαση στην τριτοβάθμια εκπαίδευση.
Σημειώνεται ότι το δικαίωμα αυτό:
αα) δεν αφορά τους υποψηφίους που συμμετείχαν σε πανελλαδικές εξετάσεις, διεκδικώντας θέσεις επιπλέον του αριθμού εισακτέων και
ββ) μπορεί να ασκηθεί το επόμενο και το μεθεπόμενο έτος του έτους τελευταίας εξέτασης στα πανελλαδικώς εξεταζόμενα μαθήματα, ειδικά μαθήματα και πρακτικές δοκιμασίες για την εισαγωγή στην τριτοβάθμια εκπαίδευση.
Οι θέσεις που αντιστοιχούν στο ποσοστό του δέκα τοις εκατό (10%) του αριθμού εισακτέων κατανέμονται σε ποσοστό εξήντα τοις εκατό (60%) για όσους συμμετείχαν στις ανωτέρω εξετάσεις το αμέσως προηγούμενο έτος και σε ποσοστό σαράντα τοις εκατό (40%) για όσους συμμετείχαν στις ανωτέρω εξετάσεις δύο (2) έτη πριν από το έτος υποβολής μηχανογραφικού δελτίου χωρίς νέα εξέταση.
Με απόφαση του Υπουργού Παιδείας και Θρησκευμάτων καθορίζονται τα ειδικότερα ποσοστά επί του αριθμού των εισακτέων ανά κατηγορία ΓΕ.Λ. και ΕΠΑ.Λ. Θέσεις του παραπάνω ποσοστού που δεν καλύπτονται μετά την ολοκλήρωση της διαδικασίας της παρ. 2 του άρθρου 4Γ μεταφέρονται στις θέσεις των υποψηφίων που συμμετέχουν στις πανελλαδικές εξετάσεις των ημερήσιων ΓΕ.Λ..
β) είτε να συμμετέχουν, όποιο έτος επιθυμούν, στις πανελλαδικές εξετάσεις με τους ίδιους όρους και προϋποθέσεις που ισχύουν για τους αποφοίτους του ημερήσιου ΓΕ.Λ..
γ) είτε, για τους αποφοίτους ΕΠΑ.Λ., καθώς και τους κατόχους ισότιμου τίτλου ΕΠΑ.Λ. και για τους αποφοίτους εσπερινών ΓΕ.Λ., να συμμετέχουν στις πανελλαδικές εξετάσεις σε ειδικό ποσοστό, με τους όρους και τις προϋποθέσεις που ισχύουν για την κατηγορία τους.
